Tel: (0030) 210 6771540-541-542-543

Υπογονιμότητα

Υπογονιμότητα ονομάζεται η αδυναμία σύλληψης μετά από έναν χρόνο (ή 6 μήνες για γυναίκες άνω των 35 ετών) φυσιολογικών, ελεύθερων, τακτικών σεξουαλικών επαφών. Η υπογονιμότητα δεν είναι έννοια ταυτόσημη με την στειρότητα.

Τι λένε οι αριθμοί:

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.):

  • το 12-15% όλων των ζευγαριών της αναπαραγωγικής ηλικίας αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας.
  • 20 – 25% ανά μήνα η πιθανότητα επίτευξης σύλληψης στα γόνιμα ζευγάρια
  • 70% η πιθανότητα επίτευξης σύλληψης στα γόνιμα ζευγάρια μετά από ένα χρόνο τακτικών επαφών
  • 85% η πιθανότητα επίτευξης σύλληψης στα γόνιμα ζευγάρια μετά από δύο χρόνια συνεχούς προσπάθειας.

Αιτίες

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι το πρόβλημα της υπογονιμότητα αφορά εξίσου και τους δύο συντρόφους. Στο 40% των περιπτώσεων το αίτιο εντοπίζεται στην γυναίκα, στο 40% στον άνδρα και στο υπόλοιπο 20% και στους δύο. Για το λόγο αυτό, σε κάθε συζήτηση ή θεραπευτικό χειρισμό που αφορά το πρόβλημα της υπογονιμότητας κρίνεται απαραίτητη η ουσιαστική συμμετοχή και των δύο συντρόφων.

Αιτίες υπογονιμότητας που αφορούν και τα δύο φύλα:

  • Συνδυασμός αιτίων από καθένα από τα δύο μέρη (Άνδρας- Γυναίκα)
  • Ανοσολογικοί παράγοντες

Άλλες αιτίες:

  • Ανεπαρκής σεξουαλική συμπεριφορά
  • Άγχος, αλκοόλ, χρήση διαφόρων ουσιών ή φαρμάκων
  • Γενετικοί νόσοι
  • Άγνωστη αιτιολογία

Όταν ολοκληρωθεί η διάγνωση προτείνεται η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.

Διάγνωση

Η διερεύνηση της υπογονιμότητας με στόχο τη διάγνωση του αίτιου που έχει οδηγήσει στην αδυναμία τεκνοποίησης είναι μια διαδικασία που αφορά και τους δύο συντρόφους.

Βασικές αρχές στην διερεύνηση υπογονιμότητας

Μέθοδος Σκοπός
Ιατρικό ιστορικό Να διερευνηθούν τα πιθανά αίτια της υπογονιμότητας, ώστε η διερεύνηση στη συνέχεια να ακολουθήσει συγκεκριμένες κατευθύνσεις, συχνότητα σεξουαλικών επαφών.
Κλινική εξέταση Να διερευνηθεί η πιθανότητα παρουσίας ανατομικών ανωμαλιών του αναπαραγωγικού συστήματος ή άλλων νοσημάτων.
Βιοχημικές εξετάσεις Να διερευνηθεί η ομαλή ή μη λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος καθώς και η παρουσία πιθανών ορμονικών ή άλλων διαταραχών.
Μέθοδοι απεικόνισης Να διερευνηθούν τα έσω γεννητικά όργανα της γυναίκας.

Ιατρικό Ιστορικό

Το πρώτο βήμα της διαγνωστικής προσέγγισης είναι το ιατρικό ιστορικό που αφορά και τους δύο συντρόφους.

Μερικά από τα κύρια στοιχεία που πρέπει να συλλεχθούν κατά την συμπλήρωση του ιατρικού ιστορικού είναι οι παρούσες νόσοι ή νόσοι σε αποδρομή, χειρουργικές επεμβάσεις, τρόπος ζωής, διατροφή, κίνδυνοι από την εργασία, χρήση αντισυλληπτικών, προηγούμενες εγκυμοσύνες, αποβολές ή αποξέσεις, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα κλπ.

Ορισμένες χρήσιμες πληροφορίες που μπορούν να ληφθούν από το ιατρικό ιστορικό, αλλά και η αξιολόγηση τους, αναφέρονται παρακάτω:

 Γενικές Πληροφορίες

Στοιχεία ιστορικού Αξιολόγηση στοιχείων
Ερωτήσεις που αναφέρονται σε άλλες, εκτός του αναπαραγωγικού συστήματος, νόσους. Πιθανόν να υπάρχουν νοσήματα ενδοκρινικής αιτιολογίας (θυρεοειδοπάθειες κλπ), συστηματικές νόσοι ή χρήση φαρμάκων που εμποδίζουν την σύλληψη.
Θεραπεία καρκίνου με ακτινοβολία. Βλάβη στα όργανα του αναπαραγωγικού συστήματος.
Λήψη άλλων σκευασμάτων. Πρόσφατη ή παρελθούσα ορμονική θεραπεία, φάρμακα που εμποδίζουν την σύλληψη.
Χρήση αλκοόλ / κάπνισμα. Υπερβολική χρήση μερικές φορές μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα γονιμότητας.
Οικογενειακό ιστορικό. Μπορεί να υποδηλώσει μια συγγενή προδιάθεση για υπογονιμότητα.
Ιστορικό προηγούμενης θεραπείας για υπογονιμότητα. Καθορίζει την επιτυχία ή όχι προηγούμενων θεραπευτικών χειρισμών και επιπλέον μπορεί να βοηθήσει στη διαφοροδιάγνωση του υπογόνιμου μέλους του ζευγαριού.

 Κλινική Εξέταση

Η κλινική εξέταση, και στους δύο συντρόφους, με σκοπό την διερεύνηση συστηματικών ή ενδοκρινολογικών νοσημάτων, μπορεί να προσφέρει ουσιαστική πληροφόρηση. Έτσι πχ. η εξέταση της περιοχής της πυέλου στην γυναίκα μπορεί να αποκαλύψει διαταραχές στην θέση, στο σχήμα και στο μέγεθος των έσω γεννητικών οργάνων ενώ η διάγνωση πχ. κιρσοκήλης ή κρυψορχίας στον άνδρα, μπορεί να αποτελέσει την αρχή της λύσης του προβλήματος.

Βιοχημικός Έλεγχος

Οι Βιοχημικές Εξετάσεις ακολουθούν της κλινικής εξέτασης. Συνήθως προηγείται ένας γενικός εργαστηριακός έλεγχος (Γεν. αίματος, Γεν. ούρων, βιοχημικός έλεγχος θυρεοειδούς κλπ.), με σκοπό την ανεύρεση πιθανών συστηματικών νόσων, όπως διαταραχές της δράσης του θυρεοειδούς, των επινεφριδίων, της υποφύσεως κλπ. Για παράδειγμα, ο υποθυρεοειδισμός (ελαττωμένη δραστηριότητα του θυρεοειδούς αδένα), μπορεί να προκαλέσει ανωοθυλακιορρηκτικούς κύκλους.

Αντιμετώπιση της Υπογονιμότητας

Λίγη Ιστορία…

Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας ’80 οι ορμόνες που χρησιμοποιούνταν ως φαρμακευτική αγωγή για τη θεραπεία της υπογονιμότητας εξάγονταν από ούρα εμμηνοπαυσιακών γυναικών. Χιλιάδες ζευγάρια χρησιμοποιούσαν με επιτυχία τις ορμόνες που εξάγονταν με τη μέθοδο αυτή.

Στις αρχές της δεκαετίας αυτής ανακαλύφθηκε ότι ήταν δυνατή η παρασκευή ορμονών μέσω μιας καινοτόμου διαδικασίας που αφορούσε το γενετικά ανασυνδυασμένο δεσοξυριβονουκλεϊκό οξύ (DNA). Η ανακάλυψη αυτή, γνωστή ως Τεχνολογία Ανασυνδυασμένου DNA ή Βιοτεχνολογία, έδρασε καταλυτικά στην εστίαση σε νέους τρόπους παραγωγής των φαρμακευτικών σκευασμάτων που απαιτούνται στη θεραπεία της υπογονιμότητας, παρέχοντας έτσι βελτιωμένη αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα δραστικής ουσίας με μεγαλύτερη ομοιογένεια δραστικής ουσίας μεταξύ των διαφόρων παρτίδων, ευκολότερη διαδικασία επεξεργασίας και καθαρισμού και υψηλότερη ασφάλεια.

 Παράμετροι που επηρεάζουν τη θεραπεία

Πολλές παράμετροι μπορούν επηρεάζουν τη γονιμότητα ενός ατόμου χωρίς να είναι απαραίτητα συνυφασμένες με τη χρήση φαρμάκων για την θεραπεία της υπογονιμότητας. Καταρχήν, η επιτυχία, με την έννοια της υγιούς κύησης, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως:

  • Ηλικία
  • Το αίτιο του συγκεκριμένου προβλήματος υπογονιμότητας
  • Η ποιότητα του εμβρυολογικού εργαστηρίου (συσχέτιση με τον αριθμό των διαθέσιμων εμβρύων)
  • Η ποιότητα των κλινικών πράξεων (πχ. τεχνική ωοληψίας και εμβρυομεταφοράς)
  • Η συμβατότητα εμβρύου- μήτρας
  • Το είδος των φαρμακευτικών σκευασμάτων που θα χρησιμοποιηθούν κατά τη θεραπεία (επίδραση στον αριθμό των ωοθυλακίων, ληφθέντων ωαρίων κλπ.)

Με την πάροδο των ετών, οι προσπάθειες βελτίωσης και εξέλιξης στον τομέα της φαρμακοθεραπείας σε σκευάσματα με δράση FSH (Θυλακιοτρόπος Ορμόνη) επικεντρώθηκαν στον έλεγχο συγκεκριμένων μεταβλητών, προκειμένου να αυξηθούν οι πιθανότητες επίτευξης κύησης, όπως:

  • Η εξάλειψη των πρωτεϊνικών προσμίξεων
  • Η σημαντική αύξηση της σταθερότητας της δραστικής ουσίας από παρτίδα σε παρτίδα
  • Η ουσιαστική βελτίωση της ειδικής δραστικότητα του σκευάσματος
  • Η σημαντική βελτίωση της καθαρότητας του σκευάσματος και τέλος
  • Η αύξηση της ασφάλειας του

Δύο σημεία της θεραπείας υπογονιμότητας αποτελούν το κλειδί για τη βελτίωση της ωοθηκικής διέγερσης και συνεπώς των πιθανοτήτων επίτευξης κύησης:

  • Τα αποτελεσματικά φάρμακα για τον ακριβή έλεγχο της διέγερσης των ωοθηκών.
  • Η ικανότητα εξατομίκευσης της θεραπείας, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε ασθενούς.

Το τελευταίο μάλιστα σημείο είναι αυτό που έκανε τη μεγαλύτερη διαφορά κατά τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια και βάσει αυτού πιστεύεται ότι θα συντελεστούν ακόμα μεγαλύτερα επιτεύγματα στον τομέα της υπογονιμότητας.

Θέλετε να μάθετε περισσότερα για την Υπογονιμότητα; Κλείστε ραντεβού και ο κ. Γιατράς θα λύσει όλες σας τις απορίες.